ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Κρήτη πρωτοκατοικήθηκε στην νεολιθική εποχή.

Σημαντικότερος οικισμός η Κνωσός.

2η και 3η χιλιετία πΧ υπήρξε σημαντική πρόοδος και ακμή και ο πολιτισμός εκείνης της εποχής ονομάστηκε «μινωικός πολιτισμός» από το βασιλιά της Κνωσού Μίνωα. Το μινωικό παλάτι ανακαλύφθηκε τον 20ο αιώνα από το Βρετανό αρχαιολόγο Άρθουρ Έβανς.

Από τις αρχές της 3ης χιλιετίας (3000 πΧ):

*      ο πληθυσμός βαθμιαία αυξάνεται

*      η γεωργία και η κτηνοτροφία γίνονται πιο συστηματικές

*      οι κάτοικοι οργανώνονται σε μικρούς οικισμούς

*      έχουν επαφή με άλλες περιοχές στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο (Κυκλάδες, Κύπρος, Αίγυπτος) και κάνουν εμπόριο

*      εξάγουν λάδι, κρασί, ξυλεία, λίθινα αγγεία, ίσως υφάσματα & δέρματα

*      εισάγουν μέταλλα ή άλλες πρώτες ύλες àκατασκευή όπλων,εργαλείων καλλιτεχνημάτων. Έτσι κάποιοι οικισμοί αποκτούν μεγαλύτερη έκταση και πλούτο από άλλους.

Γύρω στο 2000 πΧ γίνεται και η μεγαλύτερη αλλαγή στο μινωικό πολιτισμό:

*      εμφανίζονται τα πρώτα ανάκτορα, γύρω τους φτιάχνονται μεγάλοι οικισμοί (πόλεις).

*      Υπήρχαν 4 τέτοια μεγάλα ανάκτορα, στην Κνωσό, στη Φαιστό, στα Μάλλια στη Ζάκρο

*      Τα ανάκτορα γκρεμίζονται από το σεισμό στα 1700 πΧ αλλά ξαναχτίζονται.

Τα νέα ανάκτορα είναι πιο επιβλητικά και η εποχή τους (1700-1450 πΧ) είναι η εποχή μεγαλύτερης ακμής των μινωικού πολιτισμού. Οι μινωιτες:

*      Κυριαρχούν στο Αιγαίο

*      Φτιάχνουν αποικίες (Κύθηρα,Ρόδος)

*      Επηρεάζουν την ηπειρωτική Ελλάδα (κυρίως τους Μυκηναίους)

Τα μινωικά ανάκτορα είναι μεγάλα συγκροτήματα κτιρίων. Κοινά χαρακτηριστικά:

      Έχουν προσανατολισμό Βορρά προς Νότο

      Έχουν μια κεντρική ορθογώνια αυλή, που γύρω της έχουν χτιστεί οι πτέρυγες με τα δωμάτια

      Είναι πολυώροφα, έχουν κλίμακες (σκάλες), φωταγωγούς, σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης,            και  σε ορισμένους χώρους έχουν τοιχογραφίες

   Δεν ήταν οχυρωμένα.

Τα ανάκτορα ήταν το διοικητικό, θρησκευτικό, οικονομικό και καλλιτεχνικό κέντρο της περιοχής

  Εκεί συγκεντρώνονταν η παραγωγή και τα εμπορεύματα

 κέντρα κατασκευής πολύτιμων αντικειμένων

εκεί μαζευόταν το πλήθος στις θρησκευτικές γιορτές

 εκεί εργαζόταν και κυκλοφορούσαν τεχνίτες, αξιωματούχοι και υπάλληλοι

Διάσπαρτα στην Κρήτη υπήρχαν και μεγάλες αγροικίες ή επαύλεις, που εκεί συγκεντρώνονταν αγαθά και προϊόντα και γινόταν διακίνησή τους (εμπόριο) για λογαριασμό των ανακτόρων βέβαια. Δηλαδή το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα της μινωικής Κρήτης ήταν συγκεντρωτικό με κέντρο τα ανάκτορα.

Για εμπορικούς και διοικητικούς λόγους άρχισε να χρησιμοποιείται ένα σύστημα γραφής (γύρω στα 1700 πΧ) που έμοιαζε με ιερογλυφικά (δίσκος Φαιστού). Αργότερα χρησιμοποιείται η Γραμμική Α , που ήταν συλλαβική. Δείγματα γραφής έχουν βρεθεί σε αγγεία και πινακίδες καταγραφής εμπορευμάτων. Δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.

(1700-1450 πΧ εποχή νέων ανακτόρων) Τα μινωικά πλοία κυριαρχούν σε όλο το Αιγαίο. Τα μινωικά προϊόντα έχουν μεγάλη ζήτηση (ιδιαίτερα προϊόντα μεταλλοτεχνίας, λιθοτεχνίας και κοσμηματοτεχνίας).

Τελικά και τα νέα ανάκτορα γκρεμίζονται (πιθανόν από νέο σεισμό 1450 πΧ) εκτός από αυτό της Κνωσού. Σιγά σιγά η διοικητική και ναυτική δύναμη των μινωιτών εξασθενεί και έτσι αναλαμβάνουν την εξουσία οι Μυκηναίοι μέχρι το 1370 πΧ (που καταστρέφεται οριστικά και το ανάκτορο της Κνωσού). Στη συνέχεια η Κρήτη αποτελεί μια επαρχία των Μυκηνών.