Ελένη Γ ΄γυμν. , Επιπάροδος, Β΄επεισόδιο 1η σκηνή

 Ευριπίδη, Ελένη (412 π.Χ.), Επεισόδιο Β΄, 1η Σκηνή (588-658)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

- ΕΠΙΠΑΡΟΔΟΣ (στ. –576-587):] Η επιστροφή του χορού και της Ελένης - Ο Χορός πληροφορείται από τη Θεονόη ότι ο Μενέλαος ζει - Η Ελένη δεν γνωρίζει ότι ο Μενέλαος βρίσκεται στην Αίγυπτο

- Μονόλογος της Ελένης στον τάφο του Πρωτέα 

- Η εμφάνιση του Μενέλαου 

 Η αντίδραση της Ελένης 

 Η αντίδραση του Μενέλαου 

 Η Ελένη αναγνωρίζει τον Μενέλαο (Πώς η Ελένη φτάνει στην αναγνώριση; Πώς αντιδρά ο Μενέλαος και γιατί; Πώς αισθάνεται η Ελένη μετά την αντίδρασή του και γιατί;) 

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ 

Στοιχεία όψης: 

Ο τόπος («Πάλι ξανάρχομαι στον τάφο ετούτον» στ. 588), τα ρούχα (σκευή) των ηρώων («η φορεσιά σου έτσι σε δείχνει» στ. 616), η ψυχολογική κατάσταση («εσύ που φοβισμένη» στ 607, «σάστισα και βουβός έχω απομείνει» στ. 610) και η έντονη σωματική κίνηση και δράση («εσύ που φοβισμένη ορμάς» στ 607, «στάσου μην τρέχεις πια και μην τρομάζεις» στ. 617, «σταμάτα, μη μ’ αγγίζεις» στ. 629) 

Στιχομυθία - Γρήγοροι διάλογοι μεταξύ των ηρώων ανά στίχο, που εκφράζουν την έντονη συναισθηματική τους κατάσταση. 

Τραγική ειρωνεία: 

- Ελένη αρχικά δεν αναγνωρίζει τον Μενέλαο (φαίνεσθαι: όψη του ναυαγού και ρακένδυτου Μενέλαου). 

- Στη συνέχεια τον αναγνωρίζει αλλά  δεν την αναγνωρίζει ο Μενέλαος . 

Επιβράδυνση: Το γεγονός ότι ο Μενέλαος δεν αναγνωρίζει την Ελένη καθυστερεί την εξέλιξη της δράσης (προσκόλληση στο φαίνεσθαι). 

Αναγνώριση: Πρώτη αναγνώριση του Μενέλαου από την Ελένη: - ομοιότητα του ανθρώπου με τον Μενέλαο - ομολογία του Μενέλαου για την ταυτότητά του - πληροφορία της μάντισσας Θεονόης 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ 

Το ήθος της Ελένης: Οι ψυχολογικές μεταπτώσεις και οι διακυμάνσεις των συναισθημάτων της ηρωίδας: 

- χαρά και έκπληξη (που ζει ο Μενέλαος) 

- φόβος (μήπως ο κουρελής άνδρας θα της στήσει παγίδα) 

- αναγνώριση του Μενέλαου από την Ελένη: χαρά, συγκίνηση 

- αγωνία, απογοήτευση, απόγνωση (που δεν την αναγνωρίζει ο Μενέλαος) 

Το ήθος του Μενέλαου 

Η στάση του Μενέλαου απέναντι στην Ελένη είναι διστακτική έως απορριπτική: Δεν την αναγνωρίζει και δεν την πιστεύει 

Αιτίες: Έχει ήδη περάσει πολλές ταλαιπωρίες και βάσανα (πόλεμος, περιπλάνηση) - Δυσκολεύεται να πιστέψει πως αυτό που ως τώρα νόμιζε ως πραγματικότητα (δηλαδή η παρουσία της άλλης Ελένης, του ‘ειδώλου’ δίπλα του) ήταν μια απάτη. Αν το παραδεχθεί, αυτό σημαίνει πως όλα όσα συνέβησαν για 17 χρόνια έγιναν μάταια (τραγικότητα)

ΙΔΕΕΣ 

 Η αντίθεση φαίνεσθαι / είναι - Στη στιχομυθία Ελένης – Μενέλαου υπάρχουν λέξεις και φράσεις που εκφράζουν το πραγματικό και το φαινομενικό.